Vroeger werd werk vooral beschouwd als een transactie: je werkte in ruil voor geld. Nu draait het minder om het salaris, maar meer om waarden als geluk, autonomie, zingeving, vrijheid en zelfontplooiing”, zegt René Brouwers, directeur bij Great Place to Work Nederland, dat organisaties door onderzoek en begeleiding helpt in hun ontwikkeling naar goed werkgeverschap. Hij signaleert dat ondernemingen meer aandacht hebben voor het welzijn van hun werknemers. “Ze zijn zich er de laatste jaren meer van bewust dat de kracht van de organisatie in de mens zit en dat vertrouwen, trots en plezier bepalend zijn voor het succes van een werknemer.”
Ook Gea Peper bespeurt een omslag. Zij is eigenaar van HappinessBureau, een bedrijf dat organisaties ondersteunt die het werkgeluk van hun medewerkers willen vergroten. Ze ziet hiervoor verschillende oorzaken. “Door de gespannen arbeidsmarkt zien bedrijven meer de noodzaak om mensen niet alleen aan te trekken, maar ook te behouden. Maar het is ook een beetje de tijdgeest. In de jaren negentig draaide alles om geld en carrière maken. Na de crisis is dat beeld veranderd. Medewerkers willen ook leuk werk hebben, zich continu ontwikkelen en iets bijdragen aan een betere wereld.” De voordelen van geluk op de werkvloer zijn groot, meent Peper. “Werknemers die gelukkig zijn in hun werk, zijn vaak succesvoller, hebben een betere relatie met hun collega’s, meer energie, minder stress en een lager risico op een burn-out.” Ook bedrijven varen er wel bij. “Organisaties met gelukkige werknemers scoren hoger op klanttevredenheid, zien minder personeelsverloop en hebben een arbeidsproductiviteit die 20 tot 30% hoger ligt dan bij andere bedrijven.”
1. Maak impact van het werk zichtbaar
Maar wat is nu eigenlijk werkgeluk? Brouwers formuleert zeven thema’s die een omgeving kunnen creëren waarin werkgeluk kan ontstaan. “Ten eerste is het van belang om een duidelijke visie te hebben waar je met het bedrijf naartoe wil.” De Legomuur van het farmaceutische bedrijf Novo Nordisk vindt hij een inspirerend voorbeeld. “Hun missie is diabetes de wereld uit te helpen. Om de impact van het werk zichtbaar te maken, staat in de entree van het hoofdkantoor een muur van Legopoppetjes. Elk poppetje staat symbool voor tien patiënten die het bedrijf heeft geholpen.” Ook Vivian Acquah, workplace wellness advocate bij Viva la Vive, vindt een heldere visie een must. “Met name de huidige generatie werknemers heeft bezieling nodig. Hun persoonlijke doelen moeten aansluiten bij het bedrijf waar ze werken. Wie bijvoorbeeld duurzame energie belangrijk vindt, wil liever niet voor Shell werken.”
2. Open en eerlijke communicatie
Het tweede aspect is open en eerlijke communicatie. “Wees transparant in gesprekken met medewerkers”, licht Brouwers toe. “Kinderopvangorganisatie Kindergarden doet dit erg goed. Bestuurders gaan geregeld een halve dag stagelopen in een kinderdagverblijf. Dat helpt om feeling te krijgen met de vestigingen en de problemen waar medewerkers tegen aanlopen.” Acquah adviseert managers om betrokken te zijn bij hun personeel. “Toon persoonlijke interesse en stel een vertrouwenspersoon aan, bij wie werknemers hun verhaal kwijt kunnen als het minder goed gaat.”
3. Medewerkers betrekken, waarderen en laten ontwikkelen
Het derde aspect is luisteren en werknemers betrekken. “Werk niet top-down, maar laat medewerkers nadenken”, adviseert Brouwers. “Neem bijvoorbeeld Motion10. Dat IT-bedrijf ging op zoek naar een nieuw kantoor en is toen met alle medewerkers langs drie potentiële locaties gegaan. Iedereen mocht stemmen.”Een ander element lijkt heel simpel, maar wordt vaak vergeten: waardering hebben voor het personeel. “Bedank je medewerkers”, licht Brouwers toe. Stimuleren van groei is een ook belangrijk aspect. “Vroeger was groei meer gericht op vakinhoudelijke kennis en vaardigheden, maar inmiddels is er meer ruimte voor persoonlijke ontwikkeling”, signaleert Brouwers. “Kijk wat personeelsleden nog meer kunnen”, vult Vivian Acquah aan. “Als een secretaresse ook goed is in marketing, geef haar daar dan ruimte voor. Zo blijft goed personeel behouden.”
4. Balans tussen werk en privé
Het vierde aandachtspunt is goed zorgen voor elkaar en voor een goede balans tussen werk en privé. Vivian Acquah, die gespecialiseerd is in duurzame inzetbaarheid, kan dat beamen. “Voor een gezonde groei zijn gezonde werknemers nodig. Dat kan op allerlei manieren. Organiseer bijvoorbeeld sessies over ontstressen, serveer een gezonde lunch en zorg voor de juiste verlichting. En probeer een cultuur te creëren waarbij werknemers op elkaar letten en aan de bel trekken als een collega tegen een burn-out aan zit.”
5. Successen vieren
Tot slot is het belangrijk om te vieren en plezier te maken. “Vaak ligt de focus op wat niet goed gaat, maar vier ook de successen”, zegt Peper. Al deze maatregelen werken volgens Brouwers echter alleen in een gezonde, open organisatiecultuur. “Een pingpongtafel alleen zorgt niet voor werkgeluk.” Peper vult aan dat een bedrijf een intrinsieke overtuiging moet hebben dat medewerkers gelukkig moeten zijn. “Anders wordt het een kunstje. Daar prikt iedereen doorheen. En zorg ervoor dat werkgeluk wordt ingebed in de organisatie. Maak er geen eenmalige actie van.”
Wil je inspiratie opdoen over werkgeluk? Great Place to Work verloot 2 tickets voor het symposium Werkgeluk Werkt! en vijf exemplaren van het bijbehorende boek. Stuur een e-mail naar NL_Info@greatplacetowork.com (uiterlijk 2 november).
Dit artikel is totstandgekomen door een interview in het &door!-magazine van LOI.
